پرسش :
استادان امام خميني (ره) چه کسانی بودند؟
شرح پرسش :
پاسخ :
مثلث شخصيت امام خميني (ره)
از نظر روانشناسان، شخصيت هر فردي متشکل از سه عامل مهم است که هر يک در انعقاد و تکون شخصيت، تأثير بسزايي دارد. گويي روحيات، صفات و طرز تفکر انسان، همچون مثلثي است که از پيوستن اين سه ضلع به يکديگر پديد مي آيد. اين سه عامل عبارتند از:
1. وراثت.
2. محيط زندگي.
3. آموزش و پرورش.
صفات خوب و بد آدمي و روحيات عالي و پست او به وسيله اين سه عامل، پي ريزي مي شود و رشد و نمّو مي کند. البته نبايد فراموش کرد که در وراي اين امور سه گانه، اراده و خواست انسان قرار گرفته است.[1]
بنابراين، امام خميني (ره)، هم به لحاظ وراثت و هم به لحاظ محيط زندگي در وضعيت بسيار خوب و قابل قبولي قرار داشتند. يعني داراي پدر و مادري مؤمن بودند.[2] و شهر خمين نيز در آن زمان به لحاظ فرهنگ ديني در وضعيت خوبي قرار داشت. امام خميني (ره) اين توفيق را داشتند که از محضر اساتيد خوب و الهي بهره مند شوند. به اين معني که ايشان به لحاظ آموزش و پرورش نيز در يک محيط و فضاي مناسب قرار داشتند و از اساتيدي بهره بردند که در تکوين شخصيت علمي و ديني ايشان بسيار اثر گذار بودند که در ذيل به اساتيد بزرگواران ايشان اشاره مي شود:
1. ميرزا محمود: روح الله که داراي هوش و استعداد زيادي بود، از همان اوان طفوليت شروع به تحصيل کرد و در همان منزل پدري خود نزد معلّمي به نام ميرزا محمود به خواندن و نوشتن مشغول شد.
2. ملا ابوالقاسم، وي سپس به مکتبي رفت و پيش ملا ـ ابوالقاسم به تحصيل پرداخت.
3. شيخ جعفر: ايشان هم چنين نزد استاد ديگري به نام شيخ جعفر مشغول آموختن شد.
4. آقا حمزه محلاتي: روح الله پس از آن به مدرسه اي جديد که تازه تأسيس شده بود، رفت و نزد استاد آقا حمزه محلاتي به تمرين و تعلم خط مشغول شد.
خلاصه، قبل از اين که 15 سال را پشت سر بگذارد، تحصيلات رايج آن زمان را تمام کرد.
5. آيت الله سيد مرتضي پسنديده: امام، سپس در محضر برادرش آيت الله پسنديده، صرف و نحو و منطق را آغاز کرد و تا سال 1338ق[3] به تحصيل مقدمات نزد ايشان ادامه داد.[4]
6. شيخ محمد گلپايگاني: ايشان در سال 1339ق وارد حوزه علميه اراک شدند و نزد شيخ محمد گلپايگاني به آموختن و تکميل علم منطق پرداختند.
7. آقا شيخ عباس اراکي: امام در پيش آقا شيخ عباس اراکي به آموختن شرح لمعه پرداختند.[5]
هجرت امام از اراک به قم
اندکي پس از هجرت آيت الله حائري از اراک به قم 1340 ق امام خميني نيز رهسپار حوزه علميه قم شدند و به سرعت مراحل تحصيلات تکميل علوم حوزوي را نزد اساتيد حوزه علميه قم طي نمودند که مي توان به موارد ذيل اشاره کرد:
8. آقا ميرزا علي اديب تهراني: امام تتمه کتاب «مطوّل» در علم معاني و بيان و بديع، را نزد آقا ميرزا علي اديب تهراني فرا گرفت.
9. آيت الله سيد محمد تقي خوانساري: ايشان به تکميل قسمتي از دروس سطح ، رسائل، مکاسب و کفايتين، پيش آيت الله خوانساري پرداخت.
10. آيت الله سيد علي يثربي کاشاني: امام بيشتر دروس سطح را پيش آيت الله کاشاني تکميل کرد.
11. آيت الله شيخ عبدالکريم حائري: ايشان قسمت عمده دروس خارج فقه و اصول را نزد يگانه دوران حضرت آيت الله حائري گذراندند و به درجه اجتهاد نايل شدند.
12. آيت الله سيد ابوالحسن رفيعي قزويني: آقا روح الله همزمان با فراگيري فقه و اصول، رياضيات، هيئت و فلسفه را پيش آيت الله قزويني فرا گرفتند.
13. آقا ميرزا علي اکبر حکمي يزدي؛ امام ادامه همين دروس رياضيات، هيئت و فلسفه به علاوه علوم معنوي و عرفاني را نزد آقا ميرزا علي اکبر حکمي يزدي فرا گرفتند.
14. آقا شيخ محمد رضا مسجد شاهي اصفهاني، ايشان عروض و قوافي و بخشي از فلسفه اسلامي و نيز فلسفه غرب را نزد آقا شيخ محمد رضا مسجد شاهي تحصيل کردند.
15. آيت الله حاج ميرزا جواد آقا ملکي تبريزي، امام، بخشي از اخلاق و عرفان را در محضر آيت الله تبريزي فرا گرفتند.
16. آيت الله آقا ميرزا محمد علي شاه آبادي: امام خميني (ره) عالي ترين سطوح عرفان نظري و عملي را به مدت 6 سال در محضر آيت الله شاه آبادي تلمذ کردند و فرا گرفتند.[6]
17. آيت الله بروجردي: بعد از اين که آيت الله بروجردي در سال 1324ش، به قم مهاجرت کرد، حاج آقا روح الله با اين که خودش فقه و اصول تدريس مي نمودند و فقيه برجسته اي بودند، براي تقويت موقعيت و کلاس هاي آيت الله بروجردي در کلاس هاي ايشان شرکت مي کردند، آيت الله بروجردي نيز براي امام احترام ويژه اي قائل بودند در اکثر مجالس ايشان را نزد خود جاي مي دادند.[7]
نتيجه گيري
امام خميني (ره) به دليل داشتن استعداد و هوشي سرشار و برخورداري از اساتيد ممتاز، در سايه توفيق و تقواي الهي توانست به اجتهاد و مرجعيت نايل شود. ايشان به سبب بهره بندي از اساتيد مذکور توانست در تمام علوم اساسي اسلامي صاحب نظر شود و تأثير بسي شگرف در معادلات جهاني و منطقه اي به علت رهبري انقلاب اسلامي بگذارد. آن بزرگوار توانست هيمنه استکبار جهاني به سرگردگي آمريکاي جهان خوار را بشکند و به تمام مستضعفان جهان اميد و استقلال فکري بدهد و آنان را به آينده اميدوار سازد.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1ـ جلوه هاي حسيني، در سيماي خميني، سيد نعمت الله حسيني.
2ـ همگام با خورشيد، اسماعيل فردوسي پور.
پی نوشتها:
[1]. سبحاني، جعفر، فروغ ولايت، قم، انتشارات صحيفه، چاپ سوم، 1373ش، ص33.
[2]. پدرش سيد مصطفي، مرد روحاني و دانشمند بود، مادر ايشان هاجر نام داشت، امام در 6 ماهگي پدرش را از دست داد و تحت سرپرستي عمه و مادرش قرار گرفت محمد حسين رجبي، زندگي نامه سياسي امام خميني (ره)، ص3.
[3]. امام متولد 1320ق هستند، همان، ص3.
[4]. روحاني، سيد حميد، بررسي و تحليل از نهضت امام خميني، تهران، انتشارات راه امام، چاپ يازدهم، 1360ش، ص26.
[5]. ستوده، امير رضا، پا به پاي آفتاب، تهران، نشر پنجره، چاپ اول، 1373ش، ص29.
[6]. انصاري، حميد، حديث بيداري، تهران، موسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني(ره)، چاپ سوم، 1374ش، ص16 ـ 18.
[7]. متولي، عليرضا، شهاب سبز، تهران، قاصدک، چاپ اول، 11379ش، ص35 ـ 36.
منبع: اندیشه قم
مثلث شخصيت امام خميني (ره)
از نظر روانشناسان، شخصيت هر فردي متشکل از سه عامل مهم است که هر يک در انعقاد و تکون شخصيت، تأثير بسزايي دارد. گويي روحيات، صفات و طرز تفکر انسان، همچون مثلثي است که از پيوستن اين سه ضلع به يکديگر پديد مي آيد. اين سه عامل عبارتند از:
1. وراثت.
2. محيط زندگي.
3. آموزش و پرورش.
صفات خوب و بد آدمي و روحيات عالي و پست او به وسيله اين سه عامل، پي ريزي مي شود و رشد و نمّو مي کند. البته نبايد فراموش کرد که در وراي اين امور سه گانه، اراده و خواست انسان قرار گرفته است.[1]
بنابراين، امام خميني (ره)، هم به لحاظ وراثت و هم به لحاظ محيط زندگي در وضعيت بسيار خوب و قابل قبولي قرار داشتند. يعني داراي پدر و مادري مؤمن بودند.[2] و شهر خمين نيز در آن زمان به لحاظ فرهنگ ديني در وضعيت خوبي قرار داشت. امام خميني (ره) اين توفيق را داشتند که از محضر اساتيد خوب و الهي بهره مند شوند. به اين معني که ايشان به لحاظ آموزش و پرورش نيز در يک محيط و فضاي مناسب قرار داشتند و از اساتيدي بهره بردند که در تکوين شخصيت علمي و ديني ايشان بسيار اثر گذار بودند که در ذيل به اساتيد بزرگواران ايشان اشاره مي شود:
1. ميرزا محمود: روح الله که داراي هوش و استعداد زيادي بود، از همان اوان طفوليت شروع به تحصيل کرد و در همان منزل پدري خود نزد معلّمي به نام ميرزا محمود به خواندن و نوشتن مشغول شد.
2. ملا ابوالقاسم، وي سپس به مکتبي رفت و پيش ملا ـ ابوالقاسم به تحصيل پرداخت.
3. شيخ جعفر: ايشان هم چنين نزد استاد ديگري به نام شيخ جعفر مشغول آموختن شد.
4. آقا حمزه محلاتي: روح الله پس از آن به مدرسه اي جديد که تازه تأسيس شده بود، رفت و نزد استاد آقا حمزه محلاتي به تمرين و تعلم خط مشغول شد.
خلاصه، قبل از اين که 15 سال را پشت سر بگذارد، تحصيلات رايج آن زمان را تمام کرد.
5. آيت الله سيد مرتضي پسنديده: امام، سپس در محضر برادرش آيت الله پسنديده، صرف و نحو و منطق را آغاز کرد و تا سال 1338ق[3] به تحصيل مقدمات نزد ايشان ادامه داد.[4]
6. شيخ محمد گلپايگاني: ايشان در سال 1339ق وارد حوزه علميه اراک شدند و نزد شيخ محمد گلپايگاني به آموختن و تکميل علم منطق پرداختند.
7. آقا شيخ عباس اراکي: امام در پيش آقا شيخ عباس اراکي به آموختن شرح لمعه پرداختند.[5]
هجرت امام از اراک به قم
اندکي پس از هجرت آيت الله حائري از اراک به قم 1340 ق امام خميني نيز رهسپار حوزه علميه قم شدند و به سرعت مراحل تحصيلات تکميل علوم حوزوي را نزد اساتيد حوزه علميه قم طي نمودند که مي توان به موارد ذيل اشاره کرد:
8. آقا ميرزا علي اديب تهراني: امام تتمه کتاب «مطوّل» در علم معاني و بيان و بديع، را نزد آقا ميرزا علي اديب تهراني فرا گرفت.
9. آيت الله سيد محمد تقي خوانساري: ايشان به تکميل قسمتي از دروس سطح ، رسائل، مکاسب و کفايتين، پيش آيت الله خوانساري پرداخت.
10. آيت الله سيد علي يثربي کاشاني: امام بيشتر دروس سطح را پيش آيت الله کاشاني تکميل کرد.
11. آيت الله شيخ عبدالکريم حائري: ايشان قسمت عمده دروس خارج فقه و اصول را نزد يگانه دوران حضرت آيت الله حائري گذراندند و به درجه اجتهاد نايل شدند.
12. آيت الله سيد ابوالحسن رفيعي قزويني: آقا روح الله همزمان با فراگيري فقه و اصول، رياضيات، هيئت و فلسفه را پيش آيت الله قزويني فرا گرفتند.
13. آقا ميرزا علي اکبر حکمي يزدي؛ امام ادامه همين دروس رياضيات، هيئت و فلسفه به علاوه علوم معنوي و عرفاني را نزد آقا ميرزا علي اکبر حکمي يزدي فرا گرفتند.
14. آقا شيخ محمد رضا مسجد شاهي اصفهاني، ايشان عروض و قوافي و بخشي از فلسفه اسلامي و نيز فلسفه غرب را نزد آقا شيخ محمد رضا مسجد شاهي تحصيل کردند.
15. آيت الله حاج ميرزا جواد آقا ملکي تبريزي، امام، بخشي از اخلاق و عرفان را در محضر آيت الله تبريزي فرا گرفتند.
16. آيت الله آقا ميرزا محمد علي شاه آبادي: امام خميني (ره) عالي ترين سطوح عرفان نظري و عملي را به مدت 6 سال در محضر آيت الله شاه آبادي تلمذ کردند و فرا گرفتند.[6]
17. آيت الله بروجردي: بعد از اين که آيت الله بروجردي در سال 1324ش، به قم مهاجرت کرد، حاج آقا روح الله با اين که خودش فقه و اصول تدريس مي نمودند و فقيه برجسته اي بودند، براي تقويت موقعيت و کلاس هاي آيت الله بروجردي در کلاس هاي ايشان شرکت مي کردند، آيت الله بروجردي نيز براي امام احترام ويژه اي قائل بودند در اکثر مجالس ايشان را نزد خود جاي مي دادند.[7]
نتيجه گيري
امام خميني (ره) به دليل داشتن استعداد و هوشي سرشار و برخورداري از اساتيد ممتاز، در سايه توفيق و تقواي الهي توانست به اجتهاد و مرجعيت نايل شود. ايشان به سبب بهره بندي از اساتيد مذکور توانست در تمام علوم اساسي اسلامي صاحب نظر شود و تأثير بسي شگرف در معادلات جهاني و منطقه اي به علت رهبري انقلاب اسلامي بگذارد. آن بزرگوار توانست هيمنه استکبار جهاني به سرگردگي آمريکاي جهان خوار را بشکند و به تمام مستضعفان جهان اميد و استقلال فکري بدهد و آنان را به آينده اميدوار سازد.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1ـ جلوه هاي حسيني، در سيماي خميني، سيد نعمت الله حسيني.
2ـ همگام با خورشيد، اسماعيل فردوسي پور.
پی نوشتها:
[1]. سبحاني، جعفر، فروغ ولايت، قم، انتشارات صحيفه، چاپ سوم، 1373ش، ص33.
[2]. پدرش سيد مصطفي، مرد روحاني و دانشمند بود، مادر ايشان هاجر نام داشت، امام در 6 ماهگي پدرش را از دست داد و تحت سرپرستي عمه و مادرش قرار گرفت محمد حسين رجبي، زندگي نامه سياسي امام خميني (ره)، ص3.
[3]. امام متولد 1320ق هستند، همان، ص3.
[4]. روحاني، سيد حميد، بررسي و تحليل از نهضت امام خميني، تهران، انتشارات راه امام، چاپ يازدهم، 1360ش، ص26.
[5]. ستوده، امير رضا، پا به پاي آفتاب، تهران، نشر پنجره، چاپ اول، 1373ش، ص29.
[6]. انصاري، حميد، حديث بيداري، تهران، موسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني(ره)، چاپ سوم، 1374ش، ص16 ـ 18.
[7]. متولي، عليرضا، شهاب سبز، تهران، قاصدک، چاپ اول، 11379ش، ص35 ـ 36.
منبع: اندیشه قم
تازه های پرسش و پاسخ
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}